Komisioni i Venecias pritet të dal me konkluzione skandaloze sa i përket Ligjit i cili avanson përdorimin e gjuhën shqipe në Maqedoninë Verirore.
Ndonëse në vendet evropiane respektimi i gjuhëve dhe i diversiteti gjuhësor e kulturor vlerësohet si pasuri, ky Komision vlerëson se Ligji për gjuhët do të rrezikoj funksionimin e tërë sistemit gjyqësor.
Sipas një dokumenti që e posedon Plusinfo, përfundimet e hartuar nga Komisioni i Venecias janë një kritikë e fortë ndaj Ligjit pët gjuhët dhe rekomandohet që në mënyrë të hollsishme të analizohen arsyet për shkak të së cilave ka ndryshuar ligji i vitit 2008 dhe shkaqet e mangësive në zbatimin e tij.
Komisioni fton ligjvënësin që të rishikoj ligjin për gjuhët dhe për rrjedhoj, ti shqyrtoj në konsultyim me të gjitha palët e interesuara, në vecantin rekomandimet e mëposhtme:
– të heqë dorë nga dispozitat e ligjit për dygjuhësinë në procedurat gjyqësore dhe të marrë masat e nevojshme për të siguruar zbatimin efektiv të kërkesave gjuhësore të Ligjit për gjuhët nga viti 2008 në procedurat gjyqësore;
– ose të revidojë nenin 3 të ligjit – parashikimin e përdorimit të gjuhës shqipe në komunikim të brendshëm dhe ndërinstitucional, për shembull duke kufizuar fushën e komunikimit zyrtar me shkrim ose të vonuarit e futjes në fuqi derisa zbatimi i duhur i kësaj dispozite të bëhet real;
– të revidohet dhe rishikohet ligjin në mënyrë që të sigurojë një qartësi të mjaftueshme ligjore në kuptim të komenteve të bëra në opinionin aktual dhe të konsiderojë lejimin e çdo personi të përdor gjuhën e bashkësisë joshumicë në vend që t’i referohet vetëm personave që i përkasin bashkësive;
– të konsiderojë heqjen e referencës për shtetësinë në ligj, në mënyrë që të mundësojë të gjithë të gëzojnë të drejtat gjuhësore të njohura me ligj;
– të shtyhet zbatimi i sanksioneve me të holla derisa ligji të ndryshohet për të siguruar siguri juridike dhe për të ndryshuar dhe plotësuar 22, në mënyrë që të zvogëlohet shuma e gjobave, të zgjerohet diferenca midis shumave minimale dhe maksimale, të futet elementi i gabimit dhe parimi i proporcionalitetit në të”.
Absurdi është se ky Komision nuk merr parasysh faktin se shqiptarët në Maqedoni përbëjnë më shumë se 1/3 e popullsisë dhe se nuk janë pakicë, shkruan agjencia e lajmeve INA.
Komisioni nuk merr parasysh modelet e shteteve demokratike të cilat respektojnë në mënyrë të plotë, në gjithë terriotorin edhe gjuhët e pakica që janë më pak se 5 për qind.
Ligji i Gjuhëve i miratuar nga Parlamenti i Kosovës, gjuhën e komunitetin serb i cili përbën më pak se 5 për qind të popullsisë e ka përcaktuar si gjuhë zyrtare.
Për veç në nivelin qendror, ky ligj si gjuhë zyrtare i llogaritë edhe gjuhët e popujve të cilët përbëjnë më shumë se 3 për qind të popullsisë në komunat e shtetit të Kosovës, pra në nivelin lokal. Ky ligj parasheh edhe shumë beneficione për pakicat kombëtare në shtet.