Shaqir Fetai, instalacioni i shërbimeve antikombëtare e antifetare në krye të BFI-së, është një figurë e cila ka tërhequr vazhdimisht vëmendje dhe kritikë për mënyrën se si e ruan pushtetin e vet në të cilën e sollën ata që u kishte shërbyer me vite. Në një shoqëri të shëndoshë ku çdo veprim publik reflektohet gjerësisht në opinionin e komunitetit, lidershipi fetar është një pozicion me përgjegjësi të madhe morale dhe shoqërore


Nga Mahir Rexhepi


Në shumë shkrime, analiza, komente e qasje nga kënvështrime të ndryshme, i mshohet faktit se Shaqir Fetai përdor një sërë manovrash të ndërlikuara, intriga, dhe aleanca të diskutueshme për të forcuar kontrollin e tij dhe për të siguruar mbështetje politike që garanton vazhdimësinë e tij në krye. Fundi i tij po afron, këtë po e ndjenë edhe vetë ai, por ja që ka vendosur që me të të ik e shkatërruar edhe një pjesë bukur e madhe nga historia dhe tradita e këtij Institucioni. Ky është misioni i Shaqir Fetait që e mori nga ata të cilët e instaluan në krye të BFI-së.
Një nga ankesat kryesore ndaj tij është pikërisht fakti se i shfrytëzon lidhjet me struktura të ndryshme politike dhe inteligjencën vendore e rajonale dhe më gjërë (Serbi e Rusi, dhe shtete nga Lindja e Mesme!) për të ruajtur pozitën e tij. Mbështetja politike që ai merr nga disa qarqe fort të dyshimta e ka kthyer BFI-në nga një institucion fetar i pavarur në një instrument që ndonjëherë shfrytëzohet për qëllime politike. Për shumë nga ndjekësit e besimit, Me Shaqir Fetain është prishur integriteti dhe qëllimi i Institucionit. Ajo që duhet të jetë një udhëheqësi shpirtërore e pavarur dhe morale, shndërrohet kështu në një qendër pushteti që lë hapësira për dyshime e kritikë të vazhdueshme.

Shaqir Fetai si intrigant i devotshëm

Shaqir Fetai akuzohet gjithashtu për përdorimin e intrigave dhe marrëveshjeve të fshehta për të shtypur e ngulfatur rivalët dhe për të kontrolluar rrjedhat e brendshme të BFI-së. Kritikat për manipulime dhe dallavere nuk mungojnë, me pretendime që ai shpeshherë ndërhyn për të ruajtur kontrollin e tij dhe për të përjashtuar nga pozitat udhëheqëse individë që janë të pavarur ose që nuk i mbështesin manovrat e tij. Këto lëvizje i kanë sjellë atij një sërë kritikash, që përforcojnë mendimin se pushteti i tij nuk bazohet në profesionalizëm, as në respektin dhe devotshmërinë ndaj parimeve fetare, por në frikën dhe kontrollin që ai ka vendosur.
Duket qartë se ky lloj udhëheqësie ka polarizuar besimtarët dhe ka krijuar një ndarje të madhe në komunitet. Për shumë prej myslimanëve të Maqedonisë së Veriut, kjo mënyrë drejtimi shpreh vetëm një interes për pushtet dhe jo një dedikim të vërtetë ndaj besimit islam dhe shërbimit të përulët për komunitetin. Në një kontekst ku feja ka rëndësi të madhe për jetën sociale dhe shpirtërore të individëve, një lidership i tillë prish marrëdhënien e ndjeshme të besimit ndërmjet udhëheqësit fetar dhe ndjekësve të tij.
Për t’u përballur me këtë situatë, është e nevojshme që besimtarët dhe intelektualët brenda komunitetit të kërkojnë transparencë dhe përgjegjshmëri nga udhëheqësit e tyre fetarë. Përsa kohë që udhëheqësit fetarë janë të lidhur ngushtë me strukturat e pushtetit politik, është e vështirë për ta që të jenë përfaqësues të besimit dhe të mbështesin një vizion të pastër shpirtëror. Një udhëheqës fetar i përkushtuar dhe i ndershëm është ai që nuk ndjek interesa personale apo ambicie politike, por që u shërben njerëzve në përputhje me mësimet e besimit dhe me një përkushtim të sinqertë ndaj Zotit dhe komunitetit.
Nuk do të ketë fuqi që do ta amnestojnë Shaqir Fetain në të ardhshmen për tërë atë vakëf qe e tjetërsoi si dhe për miliona letra në vlerë dedikuar vakëfit e që ky i shpenzoi duke u munduar që ta sigurojë ngrysjen e jetës në kolltukun e të parit të BFI-së.
Pra, situata në BFI të Maqedonisë së Veriut është një reflektim i sfidave më të gjera me të cilat përballen institucionet fetare në rajon. Ky fenomen ilustron se si pushteti mund të shndërrojë liderët fetarë nga figura shpirtërore në figura me interesa të pastra politike dhe se si këto lidhje dëmtojnë integritetin e institucioneve fetare dhe besimtarët. Tani po kërkohet se cila parti ta instalojë njeriun e vet në vend të Shaqir Fetait të instaluar nga qarqet që tashmë janë opozitë. Në BFI po instalohet një praktikë e frikshme.

Si të dilet nga kjo krizë

Për të shpëtuar institucionin fetar nga kriza e thellë e besueshmërisë dhe integritetit ku ndodhet, kërkohet një qasje e guximshme, e ndershme dhe gjithëpërfshirëse që synon të rigjallërojë vlerat morale dhe shpirtërore që duhet të përfaqësojë. Janë disa hapa që mund të ndërmerren për të arritur këtë qëllim:

1. Rivendosja e pavarësisë nga politika
Shkëputja nga ndikimet politike është hapi më i rëndësishëm dhe urgjent. Kjo mund të arrihet përmes një strukture të re, ku anëtarët e rijastit të mos jenë të lidhur me struktura politike. Krijimi i një kodi të rreptë etik për udhëheqësit fetarë, që ndalon përfshirjen në politika partiake apo ndërhyrjet nga shërbimet sekrete, do të ishte një hap i madh drejt rritjes së besueshmërisë.

2. Transparencë dhe llogaridhënie e Institucionit
Për të ringjallur besimin e besimtarëve, institucioni duhet të vendosë mekanizma transparence, duke publikuar rregullisht raportet financiare, vendimet kryesore dhe proceset e emërimeve në pozitat udhëheqëse. Kjo do t’i japë komunitetit të drejtën të dijë si përdoren fondet dhe cilat janë vendimet që merren në emër të tij. Llogaridhënia duhet të jetë bazë, duke përfshirë audite të pavarura dhe ndëshkime për ata që abuzojnë me autoritetin.

3. Riorganizimi i strukturës drejtuese
Riorganizimi është i domosdoshëm për të ndërtuar një model më përfaqësues dhe të balancuar të udhëheqësisë fetare. Duhet të përfshihen përfaqësues të ndryshëm nga të gjitha myftinitë dhe grupet e besimtarëve për të siguruar që zëri i tyre të dëgjohet. Një proces zgjedhor i hapur dhe transparent për emërimin e udhëheqësve mund të rigjallërojë besimin në integritetin e udhëheqësisë.

4. Angazhim aktiv i intelektualëve dhe mendimtarëve të pavarur
Në këtë proces, është esenciale që të përfshihen intelektualë të pavarur, imamë të respektuar dhe figura morale të cilët janë të përkushtuar ndaj ndershmërisë dhe vlerave fetare, duke u larguar nga manipulimi politik. Një këshill përfaqësues nga imamët dhe përfaqësuesit e komunitetit do të kontribuonte në krijimin e një lidershipi me baza morale dhe profesionale më të shëndosha.

5. Inkurajimi i debatit të hapur dhe dialogut me komunitetin
Institucioni duhet të jetë i hapur për kritika dhe të inkurajojë debatin e hapur me komunitetin. Kjo mund të arrihet përmes organizimit të forumeve dhe takimeve të hapura, ku besimtarët të mund të ndajnë shqetësimet e tyre dhe të propozojnë zgjidhje. Një proces i tillë i përfshirjes e bën komunitetin më të angazhuar dhe përgjegjës për të ardhmen e institucionit.

6. Kthimi në vlerat themelore të besimit islam
Institucioni fetar duhet të rikthehet tek vlerat themelore të besimit, duke promovuar edukimin fetar dhe përhapjen e mesazhit të sinqertë e të pastër islam, larg ambicieve politike dhe përfitimeve personale. Imamët dhe udhëheqësit duhet të jenë figura morale të cilat japin shembull me përulësi dhe përkushtim ndaj Zotit dhe njerëzve.

Këto hapa do të ndihmonin në transformimin e institucionit fetar, duke e kthyer atë në një entitet të ndershëm dhe të përkushtuar që i shërben vërtet komunitetit të tij, pa influencat e panevojshme politike si të subjekteve partiake ashtu edhe të grupeve kriminale apo të personave të kriminalizuar. dhe pa komprometuar parimet morale e shpirtërore që duhet të udhëheqin çdo institucion të tillë. Vetëm përmes një procesi të tillë ndryshimi të ndershëm dhe rrënjësor mund të sigurohet që komuniteti të ketë udhëheqës të cilët janë të vërtetë, të përkushtuar dhe të besueshëm.