Partia Socialiste Arabe Baath, e cila erdhi në pushtet në Siri në vitin 1963 me grusht shteti, pësoi kolaps dramatik pasi kryeqyteti Damasku doli jashtë kontrollit të regjimit

Partia Socialiste Arabe Baath kishte ardhur në pushtet në Siri në vitin 1963, me një grusht shteti.

Në vitin 1970, Hafez al-Asad – babai i Bashar al-Asadit, udhëheqësit të saporrëzuar të Sirisë – mori pushtetin në një grusht të brendshëm partiak dhe u bë president në vitin 1971.

Pas vdekjes së babait të tij në vitin 2000, Bashar al-Asad mori përsipër regjimin Baath.

Sundimi i Asadit dhe regjimit Baath përfundoi kur grupet kundër regjimit hynë në kryeqytetin Damask, duke mbyllur një seri zhvillimesh të shpejta dhe dramatike që nga fundi i muajit të kaluar.

Ndërsa lëvizjet popullore që kërkonin liri shpërthyen në Siri në vitin 2011, regjimi goditi me dhunë aktivistët për ndryshim.

Ndërhyrjet e regjimit, në të cilat u vranë mijëra njerëz, e kthyen procesin në një luftë civile.

Ndërsa grupet e armatosura të opozitës u angazhuan në një luftë të gjatë, regjimi refuzoi të zgjidhte konfliktin përmes diplomacisë dhe mjeteve paqësore, pavarësisht presionit ndërkombëtar, përfshirë nga aktorët rajonalë.

Pas përleshjeve që u intensifikuan më 27 nëntor, regjimi humbi kontrollin e shumë rajoneve në vend, duke filluar nga Halepi, Idlibi dhe Hama.

Më në fund, me daljen e njerëzve në rrugë në kryeqytetin Damask, forcat e regjimit filluan të tërhiqen nga institucionet publike dhe rrugët, ndërkohë që grupet kundër regjimit shtuan kontrollin e tyre mbi qendrën e qytetit.

Me dorëzimin e kryeqytetit nga forcat e Asadit, 61 vitet e regjimit të përgjakshëm Baath dhe 53 vitet e sundimit të familjes Asad morën fund.

– Deklarata e kryeministrit të regjimit të rrëzuar

Në një video-mesazh në mediat sociale, Mohammad Ghazi al-Jalali, kryeministër i qeverisë së Bashar al-Asadit, tha se janë të gatshëm të punojnë me një qeveri të re të zgjedhur nga populli në Siri dhe të ofrojnë të gjitha llojet e mbështetjes.

Duke kërkuar që prona publike të kursehet nga çdo dëm, Jalali tha: “Po i shtrijmë dorën opozitës, e cila tha se nuk do të prekte askënd dhe na zgjati dorën”.

“Siria u përket të gjithë sirianëve. Ky vend mund të jetë një vend normal, ky vend mund të ketë marrëdhënie të mira me fqinjët dhe botën”, shtoi ai.

“Kjo zgjedhje varet nga qeveria që do të zgjedhë populli sirian. Ne jemi të gatshëm të bashkëpunojmë me qeverinë e re të zgjedhur. Jemi të gatshëm t’u ofrojmë atyre të gjitha llojet e mbështetjes dhe t’u transferojmë lehtësisht dosjet shtetërore”, tha ai.

– Deklaratë e udhëheqësit të grupit Hayat Tahrir al-Sham

Abu Mohammed al-Jolani, udhëheqës i grupit të armatosur kundër regjimit Hayat Tahrir al-Sham (HTS), paralajmëroi kundër afrimit në institucionet publike në Damask, duke thënë në mediat sociale: “Këto institucione do të qëndrojnë nën mbikëqyrjen e ish-kryeministrit derisa të jenë dorëzuar zyrtarisht”.

“Ndalohet rreptësisht afrimi në institucionet publike”, tha ai, duke shtuar: “Ndalohet edhe gjuajtja në ajër”.

– Zhvillimet në Siri

Më 27 nëntor, shpërthyen përleshje midis forcave të regjimit të Asadit dhe grupeve të armatosura kundër regjimit në zonat rurale në perëndim të Halepit, një qytet i madh në Sirinë veriore.

Më 30 nëntor, grupet kundër regjimit morën nën kontroll pjesën më të madhe të qendrës së Halepit nga forcat e regjimit dhe në të njëjtën ditë ata morën kontrollin mbi gjithë provincën Idlib. Të enjten, pas përleshjeve të ashpra, grupet morën qendrën e qytetit Hama nga forcat e regjimit.

Grupet kundër regjimit morën disa vendbanime në provincën e rëndësishme strategjike të Homsit, një portë drejt kryeqytetit Damask, dhe filluan të përparojnë atje.

Të premten, grupet e armatosura të opozitës filluan një operacion në provincën Daraa në kufirin e Sirisë me Jordaninë dhe rimorën qendrën e qytetit nga forcat e regjimit pas përleshjeve.

Të shtunën, e gjithë provinca e Suwayda në Sirinë jugore ra nën kontrollin e grupeve opozitare. Në të njëjtën ditë, grupet lokale të opozitës në Quneitra morën gjithashtu kontrollin e qendrës së provincës.

Në Homs, forcat kundër regjimit morën kontrollin e qendrës së provincës të shtunën.

Grupet që përparonin kundër forcave të regjimit të Asadit hynë në periferitë jugore të Damaskut më vonë të shtunën. Forcat e regjimit u tërhoqën gjithashtu nga ministria e mbrojtjes dhe ajo e brendshme dhe nga aeroporti ndërkombëtar në Damask.

Ndërsa grupet e armatosura kundër regjimit filluan të dominojnë në kryeqytet, regjimi i Asadit të dielën në mëngjes humbi shpejt çdo kontroll mbi Damaskun.

Në operacionin “Agimi i Lirisë” të nisur nga Ushtria Kombëtare Siriane opozitare kundër organizatës terroriste PKK/YPG në zonat rurale të Halepit më 1 dhjetor, qendra e rrethit Tel Rifaat u çlirua nga terrorizmi./AA/