Për herë të parë, presidenti iranian Hassan Rouhani akuzoi direkt Izraelin për vrasjen e shkencëtarit Mohsen Fahrizadeh, themeluesit të programit ushtarak bërthamor të Republikës Islamike në vitet 2000.
Ai shpjegoi se me përpjekjet e Izraelit për të filluar një luftë në ditët e fundit të mandatit të administratës së presidentit të SHBA-së Donald Trump.
Izraeli, i cili dyshohet prej kohësh për vrasjen e shkencëtarëve bërthamorë iranianë në dekadën e kaluar, ka refuzuar vazhdimisht të komentojë mbi një sulm në pritë afër Teheranit në të cilin u vra Fahrizadeh.
“Provokimi i paqëndrueshmërisë dhe luftës në ditët e fundit të administratës Trump është qëllimi kryesor i regjimit Sionist në këtë atentat”, tha Rouhani, duke kërcënuar me hakmarrje, por shtoi se vendi i tij nuk do ta lejonte Izraelin të vendoste për “kohën dhe vendin” e çdo hakmarrjeje ose paqëndrueshmërie në rajon.
Fahrizadeh drejtoi të ashtuquajturin program AMAD, për të cilin Izraeli dhe Perëndimi pretenduan se ishte një operacion ushtarak që synonte të shqyrtonte mundësinë e prodhimit të armëve bërthamore.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) tha se “programi i strukturuar” ishte përfunduar në vitin 2003 dhe agjencitë e inteligjencës amerikane ranë dakord me vlerësimin në një raport të vitit 2007.
Pas vrasjes së Fahrizadeh, zyrtari më i lartë i sigurisë iraniane, Ali Shamkani, akuzoi Izraelin për përdorimin e “pajisjeve elektronike” për të vrarë shkencëtarin nga një distancë.
Izraeli pretendon se Irani ka ende ambicie për të prodhuar armë bërthamore, ndërsa ai vend përsërit se programi i tij bërthamor shërben për qëllime paqësore – për të prodhuar energji elektrike dhe izotope mjekësore.
Sot, Rouhani aludoi në marrëveshjen bërthamore midis Iranit dhe fuqive të mëdha nga viti 2015, nga e cila presidenti i SHBA Donald Trump u tërhoq në vitin 2018.
Presidenti i Iranit shprehu bindjen e tij se situata do të ndryshonte nën administratën e re të SHBA.
Presidenti i sapo zgjedhur Joe Biden, tha se Shtetet e Bashkuara potencialisht mund të kthehen në marrëveshjen bërthamore.
Në nëntor, përfaqësuesi special i SHBA-së për Iranin, Eliot Abrams, tha se fushata e presionit ndaj sanksioneve të shënjestruara nga Irani do të vazhdonte gjatë administratës së Biden.
Ai shpjegoi se sanksionet kundër Teheranit zyrtar për shkeljet e të drejtave të njeriut, programin e raketave balistike dhe ndikimin e tij rajonal do të mbeten në fuqi.
Sidoqoftë, Rouhani vlerësoi se programi i raketave dhe çështjet rajonale nuk kanë asnjë lidhje me marrëveshjen bërthamore dhe se ato nuk janë aspak objekt diskutimi.
Ai gjithashtu tha se reagimi i BE ndaj ekzekutimit të gazetarit iranian Ruholah Zam të shtunën, puna e të cilit frymëzoi protesta ekonomike në të gjithë vendin në 2017, ishte ndërhyrja në punët e brendshme të Iranit.
