Në analet e historisë shqiptare emri i Sasho Mijallkovit ka zënë vend krah emrit të Rankoviqit, Andriqit, Çubrilloviqit e shumë viqav të tjerë që bënë karrierën e tyre mbi kurrizin e përgjakur të qenies shqiptare

Nga Mejreme Idrizi, juriste

Sasho Mijallkovi, si asnjë antishqiptar tjetër, përveç që i kishte dhënë detyrë vetes për t’ua pirë gjakun shqiptarëve e për t’u tallur me dinjitetin e tyre, ai u përpoq që të luajë edhe rolin e Gebelsit për ta nxirë fytyrën e shqiptarëve në llogari të politikave antishqiptare të Vuçiqit. Sasho Mijallkovi me veglat e veta ia doli që të inskenojë raste të rënda kundër shqiptarëve, siç ishte ai i Liqenit të Smillkovës si dhe ai i Lagjes së Trimave në Kumanovë. Shqiptarët u dënuan me burg të përjetshëm me qëllim që te ndërkombëtarët të përforëcohet po ai përceptim mbi shqiptarët ashtu siç mundohet ta krijojë Vuçiqi! Shqiptarët në burg, të përçmuar e të fyer, ndërsa Sasho Mijallkov, ndonëse kaloi shumë procese gjyqësore, megjithatë jeton në liri, duke e shijuar nektarin nga kapitali i krijuar prej veprimeve korruptive dhe kriminale. Nuk e amnistoi politika amerikane dhe e futi në “Listën e Zezë”!

1. Shaqir Fetai përbaltë Tokën e Shenjtë Islame

Megjithatë, Sasho Mijallkovin e shpëtuan disa shqiptarë të diskutueshëm, siç ishte gjykatësi Enver Bexheti, i cili veproi me urdhër të Artan Grubit, e ky, jo njëherë ka deklaruar se asgjë në jetë nuk vepron pa urdhër të Ali Ahmetit. Fjala e tij tek Artan Grubi është amin! Kështu duhet të jetë edhe fjala e Grubit te Enver Bexheti!
Asnjëri dhe as tjetri nuk e shpërblen gjykatësin Enver Bexhetii për përkrahjen e tij pro skenareve antishqiptare, kurse këtë e bën vetëm Shaqir Fetai, instalacioni i shërbimeve sekrete në krye të BFI-së –  shpërblen Enver Bexhetin me Haxh në kuotën e “mysafirët e Reis ulemasë”, të cilët shpërblehen nga Shaqir Fetai me paratë e myslimanëve për çdo vepër antiimyslimane? Mos i duket Shqir Fetait shpëtimi i Mijallkovit si “vepër myslimane”?! Dhe, Shaqir Fetai, duke qenë jashtëzakonisht i lumtur me veprimin antishqiptar të Enver Bexhetit, e shpërblen gjykatësin me të drejtën për të shkelur Tokat e Shenjta Islame! A nuk është ky një akt i përdhosjes së tokave të shenjta nga ana e Shaqir Ftait. Vetëm një Zot e di se kë ka shpërblyer deri më sot ky farë avdalli për veprat antishqiptare e atiislame që i kanë bërë (ka plotë!)!
Rasti i përshkruar ilustron një skenar të dhimbshëm dhe tepër shqetësues për shoqërinë shqiptare, duke treguar një simbiozë të rrezikshme midis drejtësisë së korruptuar dhe përfaqësuesve të institucioneve fetare, të cilat, në vend që të mbrojnë moralin, drejtësinë dhe interesin e përbashkët të komunitetit, përdoren për agjenda individuale dhe politike.

2. Shkatërrimi i drejtësisë dhe manipulimi me shqiptarët

Enver Bexheti, gjykatësi i përmendur, që ka shpëtuar Sasho Mijallkovin nga akuzat për vepra të shumta korruptive e kriminale, përfaqëson një pikë kritike të dobësisë institucionale të drejtësisë në Maqedoninë e Veriut. Ky akt nuk është thjesht një rast individual, por një shembull i qartë i asaj se si drejtësia shpesh shndërrohet në një vegël të interesave politike dhe klanore. Ndaj dhe, amerikanët edhe këtë gjykatës të diskutueshëm e futën në “Listën e Zezë Amerikane”!
Në rastin e Mijallkovit, kemi një shembull klasik të përmbysjes së drejtësisë përmes ndërhyrjeve politike, ku gjykatësi shqiptar vepron si një marionetë e urdhrave nga liderët politikë shqiptarë. Nëse deklaratat për Enver Bexhetin dhe varësinë e tij absolute nga urdhrat e Ali Ahmetit dhe Artan Grubit janë të sakta, atëherë kemi të bëjmë me një akt të thellë tradhtie ndaj drejtësisë dhe interesave të shqiptarëve.
Mijallkov ishte i lidhur me disa nga rastet më të rënda që kanë ndodhur në dëm të shqiptarëve, përfshirë “Alfa”, “Liqeni i Smillkovës”, dhe “Lagjen e Trimave”. Të gjitha këto raste përfunduan me viktimizimin e shqiptarëve, me burgime të padrejta, linçime dhe dënime të rënda pa prova të qëndrueshme. Ndihma për shpëtimin e një personi që është identifikuar me këto raste është një akt i hapur në kundërshtim me drejtësinë dhe interesat kombëtare.

3. Përfshirja e Shaqir Fetait dhe degradimi i fesë

Shaqir Fetai, si kreu i Bashkësisë Fetare Islame (BFI), luan një rol që supozohet të jetë moral dhe shpirtëror, duke promovuar drejtësinë dhe etikën në shoqëri. Por vendimi i tij për të shpërblyer një figurë si Enver Bexheti me një udhëtim në Haxh, përbën një akt të papranueshëm për disa arsye:

– Përgjegjësia e një lideri fetar është që të mbështesë të vërtetën, drejtësinë dhe mbrojtjen e viktimave. Duke shpërblyer një individ që ka kontribuar në mbrojtjen e një krimineli dhe në pasivizimin e drejtësisë, Shaqir Fetai ka tradhtuar parime themelore islame.
Haxhi, si një akt i madh adhurimi dhe sakrifice, duhet të përfaqësojë pastërtinë shpirtërore dhe respektin për drejtësinë hyjnore. Shndërrimi i Haxhit në një dhuratë për një gjykatës të tillë është një ofendim i hapur ndaj parimeve fetare dhe një akt që njollos rolin e një institucioni të rëndësishëm si BFI.
Myslimanët shqiptarë, që janë viktima të padrejtësive të sistemit, janë të fundit që duhet të shohin kursimet dhe donacionet e tyre fetare të përdoren për të shpërblyer një individ që ka shkatërruar drejtësinë. Ky akt tregon për një mungesë totale ndjeshmërie nga ana e Shaqir Fetait ndaj dhimbjeve dhe vuajtjeve të komunitetit të tij.
Veprimi i Fetait duket si një përpjekje e hapur për të konsoliduar lidhjet me klane politike dhe juridike, të cilat mbështesin status quo-në e padrejtësisë ndaj shqiptarëve. Në këtë rast, feja përdoret jo si një shtyllë morale, por si një mjet për interesa personale dhe të grupeve politike.

4. Konteksti politik dhe lidhjet e dyshimta

Fakti që ky akt është ndikuar nga urdhrat e Ali Ahmetit dhe Artan Grubit shton një shtresë tjetër shqetësimi. Liderët politikë shqiptarë, që duhet të përfaqësojnë interesat e shqiptarëve dhe të punojnë për drejtësi, duket se janë kthyer në mekanizma për të mbrojtur aktorët që kanë dëmtuar shqiptarët më shumë se kushdo tjetër.
Shqiptarët në Maqedoninë e Veriut kanë vuajtur gjatë nga raste të fabrikuara dhe nga një sistem drejtësie i njëanshëm. Kur liderët shqiptarë mbështesin individë si Bexheti për të shpëtuar figura si Mijallkov, kjo tregon një tradhti të hapur ndaj interesave kombëtare dhe një shërbim ndaj interesave personale dhe klanore.
Akte të tilla minojnë çdo besim të shqiptarëve ndaj liderëve të tyre fetarë dhe politikë. Çdo lidhje me një person si Mijallkov, i identifikuar me raste të fabrikuara kundër shqiptarëve, është një goditje direkte ndaj interesave të tyre.

5. Si duhet të veprohet?

Komuniteti shqiptar dhe mysliman duhet të kërkojë transparencë të plotë për këtë vendim. Pse janë përdorur fondet e BFI-së për të shpërblyer një gjykatës të tillë? Kush ka marrë këtë vendim dhe në bazë të cilës logjikë?
Shaqir Fetai dhe BFI duhet të mbajnë përgjegjësi për këtë akt. Komuniteti ka të drejtë të dijë pse fondet e tij janë përdorur për qëllime që bien ndesh me interesat e tij.
Pa dyshim, kjo sjellje e Shaqir Fetait si një dyzinë sjelljesh të tjera, janë një shembull i qartë i degradimit të institucioneve fetare, politike dhe juridike në një mekanizëm shërbimi për interesat individuale dhe klanore. Shqiptarët, të cilët historikisht kanë vuajtur padrejtësi të shumta, meritojnë liderë fetarë dhe politikë që të përfaqësojnë interesat e tyre me integritet dhe drejtësi. Akti i Shaqir Fetait, i kombinuar me manipulimet politike dhe juridike, është një tradhti ndaj parimeve themelore të fesë, kombit dhe njerëzimit.

6. Megjithatë – pse e bëri këtë gjest Shaqir Fetai?

Nëse akuzat se Shaqir Fetai ka qenë bashkëpunëtor i UDB-së me pseudonimin “ORAO” janë të sakta dhe të pademantuara, atëherë veprimi i tij për të shpërblyer një figurë si Enver Bexheti merr një dimension edhe më shqetësues dhe kompleks. Kjo shtron një seri pyetjesh dhe hipotezash që lidhen me motivet e tij dhe rolin që ai luan në skemat më të gjera politike dhe sociale.
Nëse Shaqir Fetai ka pasur një të kaluar si bashkëpunëtor i UDB-së (shërbimit sekret jugosllav), atëherë veprimi i tij i fundit mund të interpretohet si vazhdimësi e një loje të vjetër: mbajtja e një sistemi të lidhur me ish-strukturat e shtypjes. Kjo përfshin:

– Ruajtjen e lidhjeve të vjetra: Një bashkëpunëtor i tillë mund të ndjekë interesa që lidhen me fuqitë dhe strukturat që kanë mbetur nga e kaluara. Kjo mund të shpjegojë se pse Fetai zgjedh të shpërblejë figura që mbrojnë interesa antishqiptare ose që veprojnë në dëm të shqiptarëve.

– Shërbimi ndaj agjendave të caktuara: UDB-ja dhe pasardhësit e saj kanë qenë historikisht të interesuar në përçarjen dhe dobësimin e shqiptarëve, veçanërisht përmes individëve që zënë pozita kyçe brenda institucioneve fetare dhe politike.

– Kontrolli dhe manipulimi i shqiptarëve: Shaqir Fetai mund të jetë duke vepruar si një vegël për të manipuluar dhe kontrolluar komunitetin mysliman shqiptar. Në këtë kontekst, veprimet e tij nuk i shërbejnë fesë apo komunitetit, por agjendave të jashtme që synojnë:

a) Dobësimin e unitetit shqiptar! Duke shpërblyer një individ që është përfshirë në mbrojtjen e një krimineli si Sasho Mijallkov, Fetai dërgon një mesazh demoralizues dhe përçarës te shqiptarët (siç po i përçanë aktualisht).

b) Shkatërrimin e besimit në institucionet fetare! Aktet e tilla mund të jenë të dizajnuara për të ulur besimin e shqiptarëve në institucionet fetare dhe për t’i bërë ata më të manipulueshëm nga faktorët e jashtëm.

– Përfitime personale dhe mbrojtje nga sistemi: Është shumë e mundur që Shaqir Fetai të veprojë edhe për përfitime personale. Në një sistem të korruptuar, liderët fetarë mund të përdorin pushtetin e tyre, veç tjerash, edhe për të siguruar mbrojtje personale. Duke shpërblyer njerëz si Enver Bexheti, Fetai mund të ketë synuar të sigurojë mbështetje politike ose juridike për veten, në rast se ai vetë përballet me akuza për veprimtaritë e tij të kaluara.

7. Antagonizmi ndaj interesave shqiptare

Duke shpërblyer një gjykatës që ka mbrojtur një figurë të tillë si Sasho Mijallkov, Shaqir Fetai vepron në mënyrë të hapur kundër interesave kombëtare të shqiptarëve. Shaqir Fetai mund të jetë duke luajtur rolin e një bashkëpunëtori të forcave politike dhe juridike maqedonase që kanë synuar historikisht të margjinalizojnë shqiptarët. Aleanca me këta faktorë mund të shërbejë për: a) Ruajtjen e një status quo-je shtypëse: Duke shpërblyer individë që mbështesin padrejtësitë kundër shqiptarëve, Fetai ndihmon në forcimin e këtij sistemi shtypës; b) Parandalimin e çdo forme të drejtësisë: Shpërblimi i Enver Bexhetit dërgon një mesazh të qartë se padrejtësia mund të mbetet e pandëshkuar, gjë që ndikon në dobësimin e moralit dhe rezistencës së shqiptarëve; c) Promovimi i klaneve politike shqiptare të korruptuara: Një pjesë e konsiderueshme e veprimit të Shaqir Fetait mund të lidhet me përpjekjen për të mbështetur politikanë shqiptar, si Artan Grubi, të cilët shpesh akuzohen për bashkëpunim me faktorët maqedonas për të ruajtur pushtetin e tyre. Në këtë kuptim Fetai shërben si një vegël e tyre! Duke shpërblyer individë që kanë vepruar në interes të këtij lloji politikani, ai përforcon mbështetjen për agjendat e tyre politike dhe të korruptuara; d) Margjinalizimi i myslimanëve shqiptarë: Përdorimi i fondeve të BFI-së për shpërblime të tilla tregon për mungesën e përfaqësimit të vërtetë të interesave të komunitetit mysliman shqiptar.

8. Dimenzioni moral dhe fetar

Veprimet e Shaqir Fetait janë në kundërshtim të hapur me parimet themelore të fesë islame, e cila promovon drejtësinë, ndershmërinë dhe mbrojtjen e të dobëtëve. Dhënia e Haxhit si shpërblim për një gjykatës që ka favorizuar padrejtësinë tregon për korrupsionin moral i cili dëshmon se Fetai ka përmbysur vlerat fetare për përfitime personale ose politike. Nga ana tjetër kemi edhe keqpërdorimin e fesë për interesa të ulëta! Feja përdoret si një mjet për të shpërblyer individë që nuk përfaqësojnë as drejtësinë dhe as moralin.
Shndërrimi i Haxhit në një dhuratë për një individ të tillë është një akt i papranueshëm. Ky veprim jo vetëm që ofendon ndjenjat e besimtarëve të vërtetë, por edhe përçmon sakrificën dhe përkushtimin që Haxhi përfaqëson.
Shaqir Fetai, me këtë veprim, tregon se nuk është një përfaqësues i interesave të shqiptarëve dhe të fesë islame, por një individ që shërben interesave personale, klanore dhe ndoshta antishqiptare. Nëse të kaluarat e tij si bashkëpunëtor i UDB-së dhe lidhjet e tij me qarqe politike të korruptuara janë të pademantuara, atëherë kemi të bëjmë me një shembull të qartë të një personi që përdor pushtetin fetar për të mbështetur struktura dhe interesa që janë të dëmshme për komunitetin që ai supozohet të shërbejë. Shqiptarët dhe myslimanët duhet të kërkojnë përgjegjësi nga liderët e tillë dhe të angazhohen për reforma që mbrojnë interesat e tyre morale, fetare dhe kombëtare.