(E shkruar dhe botuar në vitin 2013)

Nga Shkëlzen Halimi

Ka dymbëdhjetë vjet që kanë marrë rrugën për t’u kthyer në vendlindje. Thashë: ndoshta do të vijnë kësaj vere dhe i hyra punës për ta shkundur pluhurin nga kujtesa për gushtin e motit 2001. Me një leckë të njomë e pastrova kornizën e harresës, oxhakun e dhembjes, arkën e ëndrrave të përgjysmuara. Pastaj e hapa dritaren dhe nga kopshti i përbotshëm ndjeva se oda po mbushej me aromën e mallëngjimit.
Në raftin e historisë, edhe më tej, njëri pranë tjetrit, qëndrojnë Erxhani, Dalipi, Muharremi, Memeti, Ramiu, Xhelali, Kadriu, Bajrami, Sulejmani dhe Atullau.
Po shkojmë, thanë atë ditë në sheshin e Lubotenit, por ju mos u brengosni, se ne një ditë do të kthehemi, bashkë me të vërtetën.
Ja, pati thënë me një zë të ngjirur ai më i vogli, Erxhani, po ua lë lojërat që të mos e ndjeni mungesën tonë gjatë netëve të dimrit. Po ua lëmë edhe kujtimin që nuk do të na harrojë asnjëherë.
I bënë përgatitjet e fundit, i pastruan plagët, i mbushën hejbet me librat e jetës, u përshëndetën me të gjithë dhe në qetësinë superiore u zhdukën përtej horizontit.
Zot, thashë kur ra nata e rëndë, kij mëshirë për të pamëshirshmit. Ata jashtë…ata jashtë ecin çuditshëm. Me këmbë të ngurosur. Nuk e shohin veten…Po, po nuk e shohin veten… Vetëdija e tyre është bërë depo hedhurinash. Ata janë krijuesit e kaosit. Njerëzimin e përcollën luftërat… Sa shumë luftëra që pati… Luftëra të shenjta… shkatërruese…Njerëzimin e përcollën inkuizicioni, flijimi i kafshëve, kontradiktat, mosdija, hipokrizia, djegia e librave…pastaj djegia e shtrigave, frika, çmenduria, konformizmi, racizmi, një listë pafund e të këqijave.
Shumica pyetën: a e dënoi Zoti njerëzimin? Jo…jo…Zoti ju refuzoi juve, sepse ju e refuzuat atë, e refuzuat mëshirën e tij…
O Zot, nuk kam më pushtet as mbi shpirtin tim.
Ata…ata vazhdimisht na sulmojnë, e ne vazhdimisht mbrohemi…Ata sulmojnë, ne mbrohemi… Po shoh shumë lule jashtë, shumë lule…O Zot, a është kjo pamje e vërtetë apo po më bëjnë sytë. Në çdo anë të errësirës paskan shpërthyer lulet e mërzisë…
Ç’po ndodh atje përtej, në botën injorante, në botën e pandërgjegjshme?, dëgjova një zë tek vinte nga rafti i historisë.
Asgjë nuk ndodh këtu, asgjë…, thashë duke belbëzuar. Këtu bota jonë është e vdekur, kurse atje jashtë, ata që kanë pushtetin, e maskojnë çmendurinë e tyre dhe djallin e prezantojnë si engjëll. Frymëmarrjen e kanë intrigë, janë të pamëshirshëm, sadistë, mishngrënës, të buzëqeshin plot helm…Ata kanë nevojë për viktima…
Ç’thoni ju, a të hiqemi se këtu e kemi mirë, se nuk kemi arsye të ankohemi, se nuk kemi pse ta vrasim mendjen, se kjo është jeta, se një ditë apo një natë do t’i mbyllim sytë dhe askujt asgjë….
Do të vijnë, do të vijnë, se bota është vogël sa një topth. Nuk duket fare. Ja shikoni, shikoni, nuk ka asgjë nga bota jonë e vogël. Do të vijnë për të sjellë pak ngrohtësi për këtë botë të vogël, botë akull e ftohtë. Do të vijnë dhe do të na takojnë në ëndrra me të dashurit tanë. Po…po…do të marrin pak ujë nga lumi i dhembjes sonë dhe do t’i ujisin lulet e mërzisë që kanë shpërthyer në çdo anë.
Pastaj, pastaj së bashku do të lutemi që fati për pak çaste ta harrojë derën hapur dhe mëshira të kalojë në anën e panjohur ku të vdekurit mezi marrin frymë, në anën e panjohur ku edhe për zogjtë në qiell kanë bërë rregulla e ligje…Do të vijnë…E ne jemi munduar vetëm që të mos i harrojmë.
Dhe erdhi ai që thanë se ishte arkitekti që ua kishte trasuar rrugën përtej horizontit Erxhanit, Dalipit, Muharremit, Memetit, Ramiut, Xhelalit, Kadriut, Bajramit, Sulejmanit dhe Atullaut. Erdhi duke kaluar mbi heshtjen tonë, sepse në fyt nyje na u lidh fjala, që sërish u ngjir para pamundësisë, të cilën si hajmali e kemi fshehur diku nën sqetull, duke e ushtruar mjeshtërinë e harresës.
Ka dymbëdhjetë vjet që kanë marrë rrugën për t’u kthyer në vendlindje. Dhe, sa herë që vjen gushti, atje mbi Lubeten, dalin fëmijët për t’i pritur më të dashurit e tyre. Do të kthehen, kishte thënë kronisti i kohës sonë, do të kthehen kur do të jehojnë kambanat e ndërgjegjes…